Pages

Tuesday, September 25, 2012

အေအးမိတုပ္ေကြးေပ်ာက္ေဆးေတြ ဘယ္လိုေရြးခ်ယ္ၾကမလဲ

                 
            ရာသီအကူးအေျပာင္းမွာ အျဖစ္အမ်ားဆံုးေရာဂါကိုျပပါဆိုရင္
အေအးမိတုပ္ေကြးေရာဂါကိုပဲ လက္ညိႈးထိုးမိမယ္ထင္တယ္။ ေဆးရုံေတြ၊ အထူးသျဖင္႔
ေဆးခန္းေတြမွာ ဒီလိုလူနာေတြ သိပ္ေပါတတ္တယ္။ ဒါေၾကာင္႔ တခ်ိဳ႕ဆရာဝန္ေတြက
ေရာဂါလကၡဏာေတြကို လူနာအရင္ေျပာၿပီး ကုတတ္ၾကတယ္။ေဗဒင္တတ္လို႔၊ အာရုံရလို႔
မဟုတ္။အျဖစ္တတ္ဆံုးမို႔လို႔ ေမးတတ္ၾကတယ္။သို႔ေသာ္ ဆရာဝန္ေတြ
သင္ၾကားတဲ႔အထဲမွာ ဒီလို ဦးတည္ခ်က္နဲ႔ေမးတဲ႔ ေမးခြန္း(leading
question)မ်ိဳးေမးဖို႔ သင္ၾကားေပးျခင္း မရွိဘူး။ေမးတဲ႔အခါ
ေခ်ာင္းဆိုးေသးသလား၊ႏွာေကာ စီးသလား။ ဒီလိုျဖစ္ႏိုင္ေခ်ကိုသာ
ေမးရမွာျဖစ္ပါတယ္။တခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ သိပ္တတ္လြန္း၊ေရွ႕ေရာက္လြန္းရင္
မွားတတ္ပါတယ္။သာမန္ေမးတာေလာက္ပဲ အဆင္ေျပလိမ္႔မယ္။ေနာက္သတိထားရမွာ တခ်က္က
မ်က္စိနာတာ။မ်က္စိနာရင္လဲ အေအးမိတုပ္ေကြးေၾကာင္႔
ျဖစ္တတ္ပါတယ္။မိသားစုလိုက္ ျဖစ္တတ္တယ္။တစ္ေယာက္မွာ ျဖစ္ရင္
ေနာက္မိသားစုဝင္ေတြ မျဖစ္ေအာင္ အထူးသတိထားရတယ္။သတိေပးသင္႔တယ္။အေဆာင္ေန
ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ ပိုေတာင္သတိထားရတယ္။မိသားစုနဲ႔ ေဝးေနသူေတြအဖို႔


မိမိဖာသာ ဂရုစိုက္ႏိုင္မွ ေတာ္ကာက်လိမ္႔မယ္။ျဖစ္ေနက်ဆိုၿပီးေပါ႕ဆလို႔
မသင္႔ဘူး။အေအးမိတုပ္ေကြးျဖစ္တဲ႔သူေတြ ဘာလုပ္ၾကလဲ။ေဆးဆိုင္ေတြမွာ
အလြယ္ဝယ္ယူလို႔ရတဲ႕ အေအးမိတုပ္ေကြးေပ်ာက္ေဆးေတြ ဝယ္ေသာက္ၾကတယ္။တခ်ိဳ႕
မေသာက္ဘဲနဲ႔ သက္သာသြားၾကတာေတြလဲ ရွိတယ္။ခက္တာတခုက
သူမ်ားေကာင္းတယ္ဆိုတဲ႔ေဆးေတြကို ဝယ္ေသာက္ေနၾကတာပဲ။တခ်ိဳ႕က
အေအးမိတုပ္ေကြးေပ်ာက္ေဆး မဟုတ္ဘူး။ပါရာစီတေမာပဲ ပါတဲ႕ေဆးကို
အေအးမိတုပ္ေကြးေပ်ာက္ေဆးထင္ၿပီးေသာက္ေနၾကတာပဲ။အေအးမိႏွာေစးအတြက္
ဘိုင္အိုဂ်က္ဆစ္၊ လန္းဆန္း စတဲ႔ ပါရာစီတေမာ တမ်ိဳးသာပါဝင္တဲ႔ ေဆးမ်ိဳးက
အသံုးဝင္မယ္ မဟုတ္ဘူး။အေအးမိတုပ္ေကြးေပ်ာက္ေဆးမွာ ပါရာစီတေမာသာမက
အျခားေသာေဆးေတြပါဝင္ပါတယ္။ဒီေတာ႕ဘယ္လိုေဆးေတြကို
ေရြးခ်ယ္ေသာက္သံုးၾကမလဲ။ဘယ္လိုေဆးေတြ ပါဝင္သလဲ။ဘယ္ေလာက္ပမာဏ
ေသာက္သံုးသင္႔သလဲ။ဒါေတြသိဖို႔လိုလာတယ္။ရမ္းသမ္းၿပီးေသာက္တာ ထက္စာရင္
နဲနဲပါးပါးသိၿပီးေသာက္ေတာ႔ ပိုၿပီးအဆင္ေျပတာေပါ႕။ေနာက္တခ်က္က
ပါဝင္တဲ႔ေဆးေတြကို ဖတ္ျခင္းျဖင္႔ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကိုယ္ေသာက္္တဲ႔ ေဆးမွာ
ဘာပါလဲ။ဘယ္အခ်ိန္ expire ျဖစ္မွာလဲေလာက္ ၾကည္႔ျဖစ္တယ္ ဆိုရင္ပဲ
ဒီေဆာင္းပါးေရးရက်ိဳးနပ္ပါၿပီ။မ်ားမ်ားဖတ္ပါ။ၾကည္႔ပါ။နားလည္ေအာင္
ၾကိဳးစားပါ။ေဆးဆိုတာ ဆရာဝန္ေတြအလုပ္။ငါတို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူးလို႔
မထင္ေစခ်င္ဘူး။ေနာက္ပိုင္းမွာ
ဆိုင္ေကာင္းဆိုင္လာလိမ္႔မယ္။အေအးမိတုပ္ေကြးေပ်ာက္ေဆးထဲမွာ
ပါဝင္တဲ႔ေဆးေတြၾကည္႔လိုက္ရင္ သိပ္ရွင္းတယ္။ၾကိဳက္တဲ႔
အေအးမိေပ်ာက္ေဆးယူၾကည္႔ပါ။အဓိက ေတြ႕ရမွာ
ႏွစ္မ်ိဳးပဲ။ပါရာစီတေမာ(paracetamol) နဲ႔
ဘာမီတြန္(burmeton)။ဒီႏွစ္မ်ိဳးက မပါမျဖစ္မို႔ မင္းသားနဲ႔ မင္းသမီးလို႕
တင္စားရင္ေတာင္ မမွားဘူး။ခက္တာက တခ်ိဳ႕ေဆးေတြမွာ အမ်ားနားလည္တဲ႔
ပါရာစီတေမာလို႔ မေရးပဲ အစီတက္မီႏိုဖင္း(acetaminophen)ဆုိတာမ်ိဳးေတြ၊
ဘာမီတြန္ဆိုရင္လဲ ကလိုဖီနရမင္း(chlorpheniramine) ဆိုတဲ႔
ဆရာဝန္ေတြပဲနားလည္မဲ႔ ေဆးနာမယ္ေတြေရးထားေတာ႔ နားမလည္ၾကဘူး။တကယ္က
အတူတူပဲ။အရပ္နားလည္တာက ပါရာစီတေမာ၊ေဆးစာေခၚေတာ႔ acetaminophen
ပဲ။လူအမ်ားသိၾကတာက ဘာမီတြန္၊ေဆးစာလိုၾကေတာ႕
chlorpheniramine။အေအးမိတုပ္ေကြးေဆးအမ်ားစုမွာ ဘာမီတြန္ကို
chlorpheniramine အေနနဲ႔ပဲ အသံုးျပဳတာ ေတြ႔ရလိမ္႔မယ္။ဒီႏွစ္မ်ိဳးသိရင္
အေအးမိတုပ္ေကြးေဆးေတြကို ေကာင္းေကာင္းဖတ္တတ္ၿပီ။ အျပင္ေစ်းကြက္မွာ
paracetamol ကို နံမယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ Biogesic တို႔၊
Lensen တို႔၊ Febrex စတဲ႔ ေဆးေတြထဲမွာ paracetamol 500 mg တစ္မ်ိဳးပဲ
ပါတယ္။ တစ္ခါက ေဆးခန္းေရာက္လာတဲ႔ ေက်ာင္းသူတစ္ေယာက္ ရဲ ႔ဖခင္က “ဆရာ..
သမီးက lensen ေတာ့တည့္တည္ paracetamol ေတာ့မတည့္ဘူး” ဆိုတာမ်ိဳးေတြ
ေျပာလို႔ ရွင္းျပခဲ႔ရဘူးတယ္။ ဘယ္႔ႏွယ့္ lensen နဲ႔တည့္မွေတာ့ paracetamol
နဲ႔ လဲ တည့္ေတာ့မွာေပါ့။ ပါတာခ်င္းက အတူတူပဲဟာ။ ဒီဟာေတြ မသိေတာ့ Biogesic
ေသာက္မွ၊ lensen ေသာက္မွ သက္သာတာတို႔ ျဖစ္လာတယ္။ ဖ်ားေနရင္ သိပ္အစြဲအလန္း
ႀကီးမေနပါနဲ႔။ paracetamol ပါတာ တစ္ခုခု ကိုေသာက္လိုက္ပါ။ လူႀကီးဆိုရင္
တစ္ခါေသာက္ တစ္လံုး၊ သံုးႀကိမ္မွ ေလးႀကိမ္ထိ ေသာက္ႏိုင္ပါတယ္။
ကေလးဆိုရင္ေတာ့ ေဆးရဲ ႔တစ္ဝက္ (သို႔မဟုတ္) သံုးပံုတစ္ပံု
စသည္ျဖင့္ေသာက္သံုးရပါမယ္။ ေနာက္အဓိက ေဆးတစ္မ်ိဳးက ဘာမီတြန္။ တစ္ခ်ိဳ ႔ က
ဘာမီတြန္ကို အိပ္ေဆးအေနနဲ႔ သံုးၾကတယ္။ အမွန္က ဘာမီတြန္ ဆိုတာ
အိပ္ေဆးမဟုတ္ပါဘူး။ အဓိက ကေတာ့ allergy ဓါတ္မတည့္ တဲ႔ ေရာဂါေတြ၊ အေအးမိ
ႏွာေစး စသည္တို႔အတြက္ အသံုးျပဳၾကတယ္။ အဲေတာ့ သူ႔ရဲ႔ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးက
အိပ္ခ်င္လို႔ ဆိုၿပီး အိပ္ေဆးအျဖစ္ အသံုးျပဳၾကတယ္။ ေဆးစာေတြထဲမွာ
ဘာမီတြန္ လို႔မေရးပဲ chlorpheniramine အျဖစ္ေရး ၾကလို႔ မသိသူမ်ားတယ္။
ေယဘူယ် အားျဖင့္ 4mg ပါဝင္တယ္။ တစ္ေန႔ ကို သံုးႀကိမ္၊ ေလးႀကိမ္
ေသာက္သံုးသင့္တယ္။ ႏွာေစးေပ်ာက္ေဆး ေပးပါဆိုရင္ ေဆးဆိုင္ေတြ
အမ်ားဆံုးေပးမွာက cetirizine ပဲ။ သူက ဘာမီတြန္ ေလာက္မအိပ္ခ်င္ဘူး။
သို႔ေသာ္ ႏွစ္မ်ိဳး လံုးကေတာ့ anti-histamine ခ်ည္းပဲ။ cetirizine က
ဘာမီတြန္ေနာက္မွ ေပၚတဲ႔ေဆး။ ဘာမီတြန္ နဲ႔ အုပ္စုခ်င္း
တူမယ္။ေနာက္မ်ိဳးဆက္ျဖစ္တယ္။ အေအးမိ တုပ္ေကြး ေဆးေတြထဲမွာ paracetamol
ကို အဖ်ားေပ်ာက္ေဆး၊ နာက်င္ကိုက္ခဲမႈ သက္သာေစဖို႔ အတြက္ အသံုးျပဳၿပီး၊
ဘာမီတြန္ကုိ ႏွာေစး၊ေခ်ာင္းဆိုး နဲ႔ ဓါတ္မတည့္တဲ႔ အခါမ်ိဳးမွာသံုးတယ္။
အေအးမိ တုပ္ေကြး ေဆးေတြထဲမွာ အသံုးမ်ားတဲ႔ ေနာက္ေဆးတစ္မ်ိဳးက
decongestant ေခၚတဲ႔ ႏွာရည္ယို ႏွာပိတ္ သက္သာေစတဲ႔ ေဆးျဖစ္တယ္။ သူ႔ရဲ
႔အာနိသင္က ေသြးေၾကာေလးေတြကို က်ဥ္းေစၿပီး ႏွာရည္ယိုတာ
အဓိကႏွာေခါင္းပိတ္တာကိုသက္သာေစတယ္။  phenylpropanolamine (PPA) ,
phenylephrine စတဲ႔ေဆးေတြက အသံုးမ်ားတယ္။ သတိျပဳဖို႔ ေကာင္းတဲ႔ အခ်က္
တစ္ခ်က္ကေတာ့ ဒီလိုေဆးေတြကို ႏွစ္ပါတ္ထက္ ပိုမိုမေသာက္သံုးသင့္ဘူး။
ဒီေဆးသံုးမ်ိဳးသိၿပီဆိုရင္ ေစ်းကြက္ထဲမွာ ရႏိုင္တဲ႔ အေအးမိ တုပ္ေကြး
ေပ်ာက္ေဆးေတြကို ဖတ္လို႔ရပါၿပီ ။ ေအာက္မွာ အသံုးမ်ားတဲ႔
ေဆးေတြကိုေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။

  • Nokole (paracetamol 500mg , chlorpheniramine 2mg)
  • Decolgen (Acetaminophen 500mg, phenylpropanolamine 25mg, chlorpheniramine 2mg)
  • Procold ( paracetamol 500mg, phenylpropanolamine 25mg, chlorpheniramine 2mg)
  • Coldout (Paracetamol 500mg, phenylpropanolamine 25mg, chlorpheniramine 2mg)
  • Fluza (Acetaminophen 500mg, phenylephrine 5mg, chlorpheniramine 2mg)
  • Coldcap (Paracetamol 500mg, phenylephrine 5mg, chlorpheniramine 2mg)
  • Neomixagrip (Paracetamol 500mg, phenylephrine 10mg, chlorpheniramine 2mg)
  • Decolgen extra strength (Paracetamol 500mg, phenylephrine 10mg,chlorpheniramine 2mg)
  • Sinexplus (paracetamol 500mg, dextromethophan 10mg, PPA 12.5mg, cetirizine 5mg)
  • MixaFlu (paracetamol 120mg, dextromethophan 2.5mg, phenylpropanolamine10mg, chlorpheniramine 1mg)
   အထက္ပါေဆးေတြကိုၾကည့္လိုက္ရင္ ဘာမီတြန္ကို chlorpheniramine
လို႔ေရးထားတာေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ပါရာစီတေမာကိုေတာ့ တစ္ခ်ိဳ႔ေဆးေတြမွာ
acetaminophen အေနနဲ႔ပဲ ေရးတာေတြ႔ရလိမ့္မယ္။
Nokole မွာ ပါရာစီတေမာ နဲ႔ ဘာမီတြန္ ႏွစ္မ်ိဳးပဲ ပါတယ္ ႏွာေခါင္းပိတ္တဲ႔
လူနာေတြအတြက္ သိပ္အဆင္ေျပမွာ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ခါေသာက္ တစ္လံုး။ တစ္ေန႔
သံုးႀကိမ္မွ ေလးႀကိမ္ထိ ေသာက္သံုးႏိုင္တယ္။
Decolgen , Procold, Coldout ပါဝင္တာခ်င္းအတူတူျဖစ္မယ္။ အဓိက
သံုးမ်ိဳးလံုးပါမယ္။PPAပါဝင္တယ္။
တစ္ေန႔သံုးႀကိမ္မွေလးႀကိမ္ထိေသာက္သံုးႏိုင္တယ္။
Fluza , coldcap ေဆးသံုးမ်ိဳးလံုးပါဝင္မယ္။ တစ္ေန႔ သံုးႀကိမ္မွ
ေလးႀကိမ္ထိေသာက္သံုးႏိုင္တယ္။
Neomixagrip နဲ႔ decolgen extra strength တို႔ က phenylephrine 10 mgထိ
ပါဝင္တာေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ႏွာေခါင္းပိတ္တဲ႔ လူနာေတြ သိပ္ဆိုးရင္အဆင္ေျပတယ္။
တစ္ေန႔ သံုးႀကိမ္မွ ေလးႀကိမ္ထိေသာက္သံုးႏိုင္တယ္။
Sinexplus မွာ ဘာမီတြန္ အစား cetirizine ပါဝင္လာတာေတြ႔ရလိမ့္မယ္။
ေနာက္ပါတာတစ္မ်ိဳးက dextromethophan ။ ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုးတဲ႔ လူနာေတြ
အတြက္သင့္ေတာ္တယ္။ အေအးမိႏွာေစး နဲ႔ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ဖို ႔ တြဲထားတဲ႔
သေဘာပဲ။တစ္ေန႔ ေလးႀကိမ္ေတာ႔ ေသာက္သင္႔တယ္။
Mixafluက ကေလးေတြအတြက္ သီးသန္႔ထုတ္လုပ္ထားတယ္။ပါရာစီတေမာ
ပမာဏကိုၾကည္႔ၿပီး ကေလးေသာက္သင္႔သလား၊ လူႀကီးေသာက္သင္႔သလား
ခြဲျခားႏိုင္တယ္။အဓိကအားျဖင္႔ အသက္၂ႏွစ္မွ ၁၂ႏွစ္ထိ ကေလးေတြ
ေသာက္သံုးသင္႔တယ္ဆိုရင္ ပိုမွန္မယ္။တစ္ခါေသာက္ တစ္လံုး၊တစ္ေန႔
သံုးႀကိမ္မွ ေလးႀကိမ္ထိ တိုက္ႏိုင္တယ္။
အထက္မွာေဖာ္ျပထားတဲ႔ေဆးေတြဟာ လက္လွမ္းမီွသမွ် ေဖာ္ျပထားျခင္းသာ
ျဖစ္ပါတယ္။တျခားေဆးေတြလဲ ရွိပါေသးတယ္။ပါဝင္တဲ႔ေဆးေတြကိုသာၾကည္႔ၿပီး
သံုးစဲြပါ။ေဆးေၾကျငာသလို ျဖစ္သြားရင္ ခြင္႔လႊတ္ေစခ်င္တယ္။သံုးစြဲသူေတြ
နားလည္လြယ္ေအာင္္ တင္ျပခ်င္းသာျဖစ္ပါတယ္။အေအးမိတုပ္ေကြးေပ်ာက္ေဆးေတြကို
၂ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္ေတြ မတိုက္ေကၽြးသင္႔ဘူးဆိုတာ သတိျပဳပါ။ကေလးေတြအတြက္
ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသတာ အသင္႔ေတာ္ဆံုးပါ။အေအးမိတုပ္ေကြးျဖစ္တဲ႔ အခါ
ေဆးေတြကိုမိမိဘာသာ ေရြးခ်ယ္အသံုးျပဳႏိုင္ေစရန္ ရည္သန္လ်က္….။


ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး