ကြမ္းယာမစားခင္ ဖတ္ေစခ်င္

ဒီရက္ပိုင္း နိုင္ငံပိုင္သတင္းစာေတြမွာ က်န္းမာေရးဝန္ၾကီးဌာနကေန ကြမ္းစားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေစနိုင္တဲ့ဆိုးက်ိဳးေတြကို သတိေပးခ်က္ ထုတ္ျပန္လာတာ ေတြ႕လာရပါတယ္။ ေရွးျမန္မာမင္းလက္ထက္ အစဥ္အဆက္စားလာတာမို႕ ေရွးထံုးကိုမပယ္ခ်င္သူေတြက ေမးခြန္းထုတ္ၾကတယ္။ နည္းနည္းဗဟုသုတရွိသူက ကြမ္းရြက္ဆိုတာ ေဆးဖက္ဝင္တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္၂၀၀၀ေက်ာ္ေလာက္ကတည္းက သံုးခဲ့ၾကတယ္။ ဘယ္ကဘယ္လို ဆိုးက်ိဳးေပးတာလဲ ေမးၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ကြမ္းယာထဲမွာ ေဆးရြက္ၾကီးမထည့္ရင္ ဆိုးက်ိဳးမေပးနိုင္ပါဘူး ျငင္းၾကတယ္။ ကြမ္းယာ သေဘာက စားပါမ်ားရင္ ေဆးရြက္ၾကီးမပါလည္း ေရရွည္မွာ ဆိုးက်ိဳးေပးတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဘယ္လိုဆုိးက်ိဳးေပးလဲဆိုတာ က်န္းမာေရးရႈေထာင့္အရ သံုးသပ္ျပီး ေဖာ္ျပပါမယ္။

ကြမ္းယာဆိုတာ

ကြမ္းယာဆိုတာ ကြမ္းရြက္၊ကြမ္းသီးနဲ႕ ေဖာက္ထံုး သံုးမ်ိဳးေရာစပ္ျပီး ယာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္လို betel quidလို႕ ေခၚပါတယ္။ အိႏိၵယမွာ ပန္း(pan)ဆိုရင္ ကြမ္းယာမွန္းသိက်တယ္။ကမာၻေပၚမွာ ကြမ္းယာစားသူေပါင္း သန္း၂၅၀ေက်ာ္ ရွိပါတယ္။ ဒီထဲမွာ အေနာက္ပစိဖိတ္ေဒသ၊အိႏိၵယနဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသေတြဟာ အဓိကစားၾကတယ္။ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအရ  ျမန္မာ၊အိႏၵိယ၊နီေပါ၊ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံေတြဟာ ကြမ္းယာအစားဆံုးနိုင္ငံေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ကြမ္းစားတဲ့နိုင္ငံေတြအနက္ အိႏိၵယနဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ျပီးရင္ တတိယလိုက္တယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ လူဦးေရရဲ႕ ၁၅ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ကြမ္းစားၾကတယ္လို႕ ၂၀၀၁ခုနွစ္ကလုပ္ခဲ့တဲ့ WHOရဲ႕ ကိန္းဂဏာန္းအရ သိရတယ္။ လူေျခာက္ေယာက္မွာ တစ္ေယာက္ဟာ ကြမ္းစားတဲ့သေဘာပါ။ အဲဒီထဲက ၂၀ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ အသက္၁၃-၁၅နွစ္အရြယ္ လူငယ္ေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ယဥ္ေက်းတဲ့ျမိဳ႕ၾကီးသူေတြက ကြမ္းမစားၾကဘူး။ မလိမၼာတာ ျမိဳ႕ၾကီးသားေတြ။ ကြမ္းထဲမွာ ေဆးထည့္စားသူက ၉၅ရာခိုင္ႏႈန္းရွိတယ္။ ပ်မ္းမွ်အားျဖင့္ တေန႕ကို ေလးၾကိမ္ေလာက္ ကြမ္းစားတာ ေတြ႕ရတယ္။ 

ကြမ္းရြက္(betel leaf)

ကြမ္းရြက္ရဲ႕ ဇာတိေျမက အေရွ႕ေတာင္အာရွနဲ႕ အိႏိၵယနိုင္ငံေတြျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယမွာ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္၂၀၀၀ေက်ာ္ေလာက္ကတည္းက တိုင္းရင္းေဆးအျဖစ္သံုးခဲ့ၾကတယ္။ ကြမ္းရြက္ဆိုတာ ၃-၅လက္မေလာက္ ရွိတဲ့ အသည္းပံုစံအရြက္ ျဖစ္တယ္။ ပူရွိန္းရွိန္းအရသာရွိတယ္။ အာနိသင္က လူ႕စိတ္ကိုစြဲလန္းေစတယ္။ ေနလို႕ေကာင္းတယ္။ စိတ္အာရံုနိုးၾကားေစတယ္။ ကြမ္းရြက္ထဲမွာ လူ႕ခႏၶာကိုယ္အတြက္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ အမိုင္နိုအက္ဆစ္ ၉မ်ိဳးမွာ ၆မ်ိဳးထိပါဝင္တာ ေတြ႕ရတယ္။ဒါျပင့္ ဗီတာမင္၊သတၱဳဓာတ္နဲ႕ အင္ဇိုင္းဓာတ္ေတြလည္း ပါဝင္တယ္။ ကြမ္းရြက္မွာ ဘက္တီးရီးယား၊ပရိုတိုဇိုးဝါးနဲ႕ မိႈပိုးေတြကို သတ္နိုင္တဲ့အာနိသင္ရွိတယ္။ မီးေလာင္နာ၊ျပည္တည္နာ၊ျပတ္ရွနာေတြသာမက ခံတြင္းနံ႕နံတာေတြကို သက္သာေပ်ာက္ကင္းေစတယ္။မ်က္စိကိုေအးေစတယ္။ သလိပ္ကင္းေစတယ္။ ေခၽြးနဲ႕တံေတြး ပိုမ်ားေစတယ္။ ၾကာရွည္သံုးရင္ ကြမ္းရြက္ကို စြဲလမ္းလာတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ေဆးဖက္ဝင္ေပမယ့္ အလြန္အကၽြံစားသံုးမိရင္ သြားေတြကို ဒုကၡေပးတယ္။ ေန႕စဥ္ရက္ဆက္စားမိရင္ ေကာင္းက်ိဳးထက္ ဆုိးက်ိဳးသာ မ်ားလာတယ္။ ပိုဆိုးတာက ကြမ္းသီး၊ထံုးစတာေတြနဲ႕ ေပါင္းစပ္လိုက္တဲ့အခါ လူ႕ခႏၶာကိုယ္အတြက္ အဆိုးဖက္ကို ဦးတည္သြားတယ္။

ကြမ္းသီး(Areca nut)

ကြမ္းသီးကို betel nutလို႕ သိၾကတယ္။ နာမည္ရင္းမဟုတ္ဘဲ ကြမ္းယာထဲမွာသံုးလို႕ အလြယ္ေခၚတဲ့နာမည္ပါ။ နာမည္ရင္းက Areca nutလို႕ေခၚပါတယ္။ ထန္းသီးအမ်ိဳးအစားထဲမွာ ပါဝင္တယ္။ အျပင္လႊာက အစိမ္းေရာင္အခြံရွိတယ္။ အခြံကို ခြာျပီး အေျခာက္လွမ္းမွ ကြမ္းယာမွာထည့္စားေနတဲ႕ ကြမ္းသီးဆိုတာျဖစ္လာတယ္။ အေျခာက္ခံျပီးရင္ ႏူးေအာင္ ေရထပ္စိမ္ေပးရတယ္။ ေကာင္းတာေတြအရင္ေျပာရရင္ ေလ၊သလိပ္၊အနံဆိုး ကင္းေစတယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈေလွ်ာ့နည္းေစတယ္။ စိတ္အာရံုကို လန္းဆန္းေစတယ္။ ကြမ္းသီးမွာပါဝင္တဲ့ arecoline(ေအရီကိုလင္း)ဓာတ္က အေရးပါတယ္။ လူ႕စိတ္ကို နိုးၾကားေစတယ္။ စြဲလန္းတဲ့ သေဘာရွိတယ္။ သူစားမွ ေနလို႕ေကာင္းတယ္လို႕ ထင္လာေစတယ္။ အစာစားခ်င္စိတ္ ေလွ်ာ့ပါးလာတယ္။ ေသခ်ာေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ေရရွည္မွာ ေကာင္းက်ိဳးထက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားတာေတြ႕ရတယ္။ ျမင္လြယ္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးက သြားေတြကို ညစ္ေပေစတယ္။ သြားရဲ႕ေၾကြလႊာကို ပ်က္ဆီးေစတယ္။ သြားဖံုးကိုလည္း ထိခိုက္ေစတယ္။ ဆဲလ္ရဲ႕မ်ိဳးဗီဇ DNAကို ပ်က္ဆီးေစတယ္။ arecoline ဓာတ္က အခ်င္းကို ျဖတ္နိုင္တယ္။ ဒီဓာတ္ေၾကာင့္ဘဲ ကိုယ္ဝန္ပ်က္တာ၊ေပါင္မျပည့္ဘဲေမြးတာ၊ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္းတာ၊ၾကီးထြားမႈေနွးေကြးတာမ်ိဳးျဖစ္နိုင္တယ္။တစ္ကမာၻလံုးမွာ ကြမ္းသီးစားသံုးသူ သန္း ၆၀၀ေက်ာ္ရွိျပီး အေနာက္ပစိဖိတ္ေဒသ၊အိႏိၵယနဲ႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အဓိက သံုးစြဲၾကတယ္။ ကြမ္းသီးကို နိုင္ငံအသီးသီးမွာ ပံုစံမ်ိဳးစံုနဲ႕ ထုတ္လုပ္ျပီး သံုးစြဲၾကတယ္။

ေဆးရြက္ၾကီး(tobacco)

ေဆးရြက္ၾကီးကို လြန္ခဲ့တဲ့ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာကတည္းက သံုးစြဲခဲ့ႁကတယ္။ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ globalisation သေဘာမွာ ေဆးရြက္ၾကီးက အမွတ္အသားတခုပါ။ အေနာက္တိုင္းနဲ႕ အေရွ႕တိုင္းကိုလည္း ေပါင္းကူးေပးတယ္။အေရွ႕တိုင္းက ဝါးျပီး အေနာက္တိုင္းက ရႈရိႈက္ၾကတယ္။ လြယ္တာကို ခက္ေအာင္လုပ္သူေတြထဲမွာ အေနာက္တိုင္းက ပိုေတာ္တယ္။ ေဆးရြက္ၾကီးကို အေျခာက္လွမ္း၊မတူညီတဲ့ ဓာတုပစၥည္း အမ်ိဳး၂၀၀၀ေလာက္နဲ႕ေရာစပ္ျပီး စီးကရက္ဆိုတာကို ဖန္တီးတယ္။ ဒီေနရာမွာ အေရွ႕တိုင္းက ေရႊျမန္မာေတြကလည္း မညံ့လွဘူး။ ေဆးေပါင္းေတြ၊နွပ္ေဆးေတြလုပ္၊ ကြမ္းယာထဲထည့္ျပီး ေရွးရုိးအစဥ္အလာမပ်က္ေအာင္ ဆက္လက္ထိန္းသိမ္းၾကတယ္။ ဒါျပင့္ အိမ္နီးခ်င္းပီသသူေတြျဖစ္တာေၾကာင့္ အိႏိၵယက ဝင္လာတဲ့ shikharလို အသင့္စား အထုပ္ေလးေတြ စတိုင္က်က်စားျပီး အားေပးၾကတယ္။ shikharဆိုတာ ေဆးရြက္ၾကီးမႈန္႕ပါလို႕ "Gutkhar"အမ်ိဳးအစားထဲမွာ ပါဝင္တယ္။သူတို႕ဆီမွာ ေဆးရြက္ၾကီးမပါတာကို"pan masala"လို႕ေခၚပါတယ္။  အထုပ္ပံုစံခ်င္းကေတာ့ သိပ္မကြာလွဘူး။ ဒီလိုအထုပ္မ်ိဳးကို အိႏိၵယမွာ ၁၉၇၅ခုနွစ္ေလာက္ကတည္းက စတင္ေရာင္းခ်ခဲ့တယ္။ေနာက္ပိုင္းမွာ ေဒၚလာသန္းေပါင္းမ်ားစြာတန္တဲ့ ေစ်းကြက္တခုျဖစ္လာတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိႏိၵယရဲ႕ျပည္နယ္၂၈ခုအနက္ ၂၆ခုမွာ ၂၀၁၂ခုနွစ္၊ဇူလိုင္လ ၁၉ရက္ေန႕ကစျပီး gutkharထုပ္ေတြကို စတင္ တားျမစ္ခဲ့တယ္။ ေနာက္တစ္နွစ္အၾကာ ၂၀၁၃ခုနွစ္၊ဇူလိုင္လ ၂၀ရက္ေန႕မွာ ေဆးရြက္ၾကီးမပါဝင္တဲ့ pan masalaထုပ္ေတြကိုပါ ထပ္မံတားျမစ္ခဲ့ျပန္တယ္။ 

           ေဆးရြက္ၾကီးမွာ ပါဝင္တဲ့နီကိုတင္းဓာတ္ဟာ လူ႕စိတ္ကို စြဲလန္းေစတယ္။စိတ္အာရံုကို နိႈးဆြေပးတယ္။ လန္းဆန္းေစတယ္။ က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းတဲ့အခ်က္က ေသြးေၾကာေတြကို က်ဥ္းေစတယ္။ နွလံုးခုန္ျမန္လာတယ္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ တက္လာေစတယ္။ ေသြးကိုျပစ္ေစရံုမက နွလံုး၊ေသြးတိုး၊ေလျဖတ္စတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးေတြပါ ခံစားလာရတယ္။ နီကိုတင္းရဲ႕ အဆိပ္အေတာက္ျဖစ္ေစတဲ့ အာနိသင္ကို ပိုးသတ္ေဆးေတြမွာ ထည့္သြင္းအသံုးျပဳခဲ့ၾကတယ္။ ေဆးရြက္ၾကီးကို  ေသာက္တာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ရႈတာပဲျဖစ္ျဖစ္ က်န္းမာေရးဆိုးက်ိဳးအရ သိပ္မကြာလွဘူး။ 

ကြမ္းယာ၊ကြမ္းသီးစားျခင္းေၾကာင့္ ဘယ္လိုဆိုးက်ိဳးေတြ ျဖစ္နိုင္လဲ။

ကြမ္းယာ၊ကြမ္းသီးစားျခင္းေၾကာင့္ ဗီတာမင္ ဘီဝမ္း၊ဘီတြဲ နဲ႕ ဗီတာမင္ဒီဓာတ္ေတြ ခ်ိဳ႕တဲ့တာေတြ႕ရပါတယ္။ ေသြးတြင္း ဟိုမိုဆစ္စတင္း(homocysteine)ကို မ်ားေစတာေၾကာင့္ နွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းတာ၊ပိတ္တာ၊ေလျဖတ္တာ ျဖစ္နိုင္တယ္။ သြားနဲ႕သြားဖံုးေရာဂါကို ျဖစ္ေစနိုင္တယ္။ မ်ိဳးရိုးဗီဇ DNAကို ပ်က္ဆီးေစတာေၾကာင့္ သေႏၶမေအာင္ဘဲ ျမံဳသြားေစတယ္။ကို္ယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ကြမ္းယာစားတဲ့မိခင္ေတြေၾကာင့္ ကေလးငယ္ကို ထိခိုက္နိုင္တာေတြ႕ရတယ္။ ေမြးရာပါခ်ိဳ႕ယြင္းတာ၊ကိုယ္ဝန္ပ်က္က်တာ၊ေပါင္မျပည့္တာ၊ၾကီးထြားမႈေနွးေကြးတာ ေတြ႕ရတတ္တယ္။ ပိုဆိုးတာက ကြမ္းယာထဲမွာပါဝင္တဲ့ ထံုးဓာတ္၊ေဆးရြက္ၾကီး အာနိသင္နဲ႕ေပါင္းတဲ့အခါ ပါးေစာင္ကင္ဆာ၊လွ်ာကင္ဆာ၊အစာမ်ိဳကင္ဆာ၊လည္ေခ်ာင္း ကင္ဆာ ၊အစာအိမ္ကင္ဆာထိ ျဖစ္လာတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကြမ္းစားျခင္းကို အသံတိတ္လူသတ္သမား(silent killer)ဆိုတာထက္ အေငြ႕ မထြက္ဘဲ လူသတ္နိုင္လို႕ smokeless killerလို႕ေခၚရမလားပဲ။ 

ကြမ္းစားရင္ ဘာ့ေၾကာင့္ သြားေတြ နီလာရလဲ

ကြမ္းနဲ႕ ကြမ္းသီးက တံေတြးကို ပိုထြက္ေစတယ္။ ဝါးတဲ့အခါ လႈပ္ေနတဲ့ပါးစပ္က ေအာက္စီဂ်င္ေၾကာင့္ အယ္လ္ကာလီ(alkali)ဖက္ ေရာက္လာတယ္။ တံေတြးနဲ႕ ေရမွာေပ်ာ္ဝင္တဲ့  leucocynidin(လူကိုဆိုက္နီဒင္း)တို႕ ဓာတ္ျပဳျပီး 0-quinoneဆိုတာ ျဖစ္လာလို႕ နီရဲရဲအရည္ေတြထြက္လာရတယ္။ စားပါမ်ားတဲ့အခါ ဒီအရည္ေတြက သြားမွာေပက်ံစြန္းထင္းလာျပီး သြားေတြရဲလာတယ္။ CNNသတင္းဌာနက ေဖာ္ျပခဲ့သလို ေန႕ခင္းေၾကာင္ေတာင္ ေသြးစုပ္လို႕မဟုတ္ရပါဘူး။

ေန႕စဥ္နည္နည္းစီ ေလွ်ာ့စားပါ     

အေရွ႕တိုင္းက ကြမ္းကို ၾကိဳက္ၾကသလို အေနာက္တိုင္းက ေဆးရြက္ၾကီးကို ၾကိဳက္တယ္။ ၾကိဳက္လို႕ဘဲ ပံုစံမ်ိဳးစံုလုပ္ျပီးစားၾကတာ သဘာဝက်ပါတယ္။ ၾကိဳက္တာ တခုကို ခ်က္ခ်င္းျဖတ္ခိုင္းတာ သိပ္ေတာ့ သဘာဝမက်ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မေကာင္းတာကို သိျပီး ျပဳျပင္နိုင္မွ လူ႕ေဘာင္ဆိုတာ တိုးတက္မွာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ စားေတာ့စားပါ၊ ေန႕စဥ္ တစ္ယာစီေလာက္ ေလွ်ာ့စားရင္ျဖင့္ သိပ္မၾကာခင္ ကြမ္းယာကို အလြန္အကၽြံစားျခင္းမွ ကင္းေဝးနိုင္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္မွန္းရပါတယ္။ 

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး

ရတနာပံု သတင္းစာ(၅.၁၁.၁၃)