သက္ေစာင့္ဓာတ္မ်ားကို ေလ့လာျခင္း(၁၂)

Vitamin E

Vitamin Eဟာ အဆီမွာ ေပ်ာ္ဝင္တဲ့ fat soluble vitaminမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ အင္တီေအာက္ဆီးဒင့္အာနိသင္နဲ႕ အသားအေရကို အားျဖည့္ေပးတာေၾကာင့္ နာမည္ၾကီးတယ္။ Vitamin Eမွာ tocopherols နဲ႕ tocotrienolsဆိုတဲ့ အဓိကအုပ္စု နွစ္မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ အုပ္စုတခုစီမွာ alpha- (α-), beta- (β-), gamma- (γ-), နဲ႕ delta- (δ-) ဆိုတဲ့ ပံုစံကြဲေလးမ်ိဳး စီရွိၾကတယ္။ လက္ေတြ႕မွာ alpha-tocopherolတမ်ိဳးတည္းကိုသာ ခႏၶာကိုယ္က အသံုးခ်ေပးနိုင္တယ္။

Vitamin Eရဲ႕အာနိသင္ေတြကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ antioxidant ဓာတ္တိုးဆန္႕က်င္ ရွိတယ္။ ဆဲလ္ရဲ႕နံရံကို ကာကြယ္ေပးျပီး ဆဲလ္ပ်က္ဆီးျခင္းကို တားဆီးတယ္။ ေသြးနီဥသစ္ေတြ ထုတ္လုပ္ဖို႕ Vitamin Eက ကူညီေပးတယ္။ေသြးခဲျခင္းကို တားဆီးေပးတယ္။ ေသြးေၾကာေတြကို က်ယ္ေစျပီး ေသြးေလွ်ာက္အား ေကာင္းေစတယ္။ ေသြးေၾကာနံရံ ထူလာျခင္းကို ကာကြယ္ေပးတယ္။ခုခံအားကို တက္ေစတယ္။ အေရာင္က်ေစတယ္။ မေကာင္းတဲ့ ကိုလက္စေတာကို ေလွ်ာ့နည္းေစတယ္။ အသက္ၾကီးရင့္သူေတြမွာ ျဖစ္ေလ့ရွိတဲ့ Alzheimer's ေရာဂါကိုလည္း ကာကြယ္ေပးတယ္။ အသားအေရစုိေျပတင္းရင္းလွပေစတယ္။ အသားအေရေျခာက္ေသြ႕ျခင္းကို ကာကြယ္ျပီး အစိုဓာတ္ကို ထိန္းေပးတယ္။ အရြယ္မတိုင္ခင္ အိုမင္းရင့္ေရာ္မႈကို တားဆီးေပးနိုင္တယ္။ အေရျပားနဲ႕ျမင္လႊာပ်က္ဆီးျခင္းကို ကာကြယ္ေပးတယ္။ ဒါ့ျပင္ ဝက္ျခံ၊အမာရြတ္ေတြ၊အမဲစက္ေတြ သက္သာေလွ်ာ့ပါးေစဖို႕ ဗီတာမင္အီးကို အသံုးျပဳက်တယ္။ လက္သည္း၊ေျခသည္းက်န္းမာေရးအတြက္လည္း ေကာင္းမြန္ေစပါတယ္။ 

ဗီတာမင္အီးကို အပင္ကရတဲ့ အဆီေတြမွာ အဓိကေတြ႕ရတယ္။ စိမ္းတဲ့အသီးအရြက္၊အေစ့အဆန္၊အခြံမာသီးေတြမွာ လည္းေတြ႕ရတယ္။ ဗီတာမင္အီးၾကြယ္ဝတဲ့ အစားအစာေတြက ဘာလီ၊ဆန္၊ဂ်ံဳ၊ေျပာင္း၊အုတ္ဂ်ံဳ၊ေျမပဲ၊ေထာပတ္၊ပဲနို႕၊ဆူးပန္းဆီ၊သံလြင္ဆီ၊ေနၾကာဆီေတြ ျဖစ္ပါတယ္။အစားအစာေတြထဲမွာ tocopherolဓာတ္ ပါဝင္ပါတယ္။tocotrienol ကိုေတာ့ စားအုန္းဆီ(palm oil)ထဲမွာသာ အဓိကေတြ႕ရတယ္။tocotrienol ဟာ က်န္းမာေရးအတြက္လည္း ပိုမိုအေထာက္အပံ့ျဖစ္တာ ေတြ႕ရတယ္။ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအရ tocotrienol ဟာ ဦးေနွာက္နဲ႕ အာရံုေၾကာဆဲလ္ေတြ ပ်က္ဆီးယိုယြင္းျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးနိုင္တယ္။ဒါတင္မကေသးဘူး။ အသည္းဆဲလ္ေတြ ပ်က္ဆီးတာကိုလည္း ကာကြယ္ေပးနိုင္တယ္။ခ်တ္ျပဳတ္ေၾကာ္ေလွာ္ျခင္းက vitamin Eရဲ႕ အာနိသင္အခ်ိဳ႕ကို ပ်က္ဆီးေစနိုင္တယ္။ 

ေန႕စဥ္လုိအပ္ခ်က္

၁-၃နွစ္ထိ 6mg၊ ၃-၈နွစ္ထိ 7mg၊၈-၁၃နွစ္ထိ 11mg၊၁၃နွစ္အထက္15mg၊ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မွာ 15mg၊နို႕တိုက္မိခင္ေတြမွာ 19mg အသီးသီးလိုအပ္ပါတယ္။ အလြန္ဆံုးေသာက္သံုးနိုင္တဲ့ပမာဏကိုလည္း သတ္မွတ္ထားတယ္။ ၁-၃နွစ္ထိ 200mg၊ ၃-၈နွစ္ထိ 300mg၊၈-၁၃နွစ္ထိ 600mg၊၁၃နွစ္-၁၈နွစ္ထိ 800mg၊အသက္၁၈နွစ္အထက္ 1000mg ထိ ေသာက္သံုးနိုင္ပါတယ္။ လိုအပ္တာထက္ပိုေသာက္ရင္ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳး ခံစားလာရတယ္။

ဗီတာမင္အီးဟာ အဆီမွာေပ်ာ္ဝင္တာေျကာင့္ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈနည္းတယ္။ ကေလးေတြမွာ ခ်ိဳ႕တဲ့နိုင္တယ္။ vitamin Eခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္းက ၾကြက္သားေတြ အားနည္းေစတယ္။ ေျခဖ်ား၊လက္ဖ်ား ထံုက်ဥ္ကိုက္ခဲလာတယ္။ မွတ္ဥာဏ္ခ်ိဳ႕ယြင္းလာတယ္။မွ်ေျခစနစ္ကိုထိခိုက္ေစလို႕ ကိုယ္ခႏၶာ balance မညီေတာ့ဘူး။ အရိုးအဆစ္ ေရာင္ရမ္းလာတယ္။ ခုခံအားကို က်ဆင္းေစတယ္။ ေသြးနီဥေတြကို ပ်က္ဆီးနိုင္တယ္။   ျမင္လႊာကို အားနည္းေစတယ္။ အသားအေရေျခာက္ေသြ႕လာတယ္။ အေရျပား၊အေရးအေၾကာင္းျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ျဖစ္ေပၚလာျပီး အရြယ္မတိုင္ခင္ အိုမင္းရင့္ေရာ္လာေစတယ္။

ဗီတာမင္အီးျဖည့္စြက္ေဆးေတြကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ သဘာဝကထုတ္ ယူထားတဲ့ပံုစံ(natural form)ကို  "d"စာလံုးအေသးနဲ႕ျပထားတယ္။ ဥပမာ-d-gamma-tocopherolဆိုတာမ်ိဳး။လူကျပဳျပင္ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ပံုစံ(man-made form)က်ေတာ့ ေရွ႕ဆံုးမွာ "dl"ဆိုျပီး နာမည္တပ္လိုက္တယ္။ dl-alpha-tocopherolဆိုတာ လူကျပဳလုပ္ထားတဲ့ ပံုစံတမ်ိဳး ျဖစ္ပါတယ္။ ဗီတာမင္အီးမွာ ေသြးမခဲေစတဲ့အာနိသင္ရွိတယ္။ေသြးခဲေစတဲ့ဓာတ္တမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့ Vitamin K ရဲ႕အာနိသင္ကို ေလွ်ာ့နည္းေစနိုင္တယ္။လိုတာထက္ပိုမ်ားရင္ ေသြးယိုေစနိုင္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေသြးက်ဲေဆးအခ်ိဳ႕နဲ႕ ေရာမေသာက္သင့္ဘူး။ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးအေနနဲ႕ ပ်ိဳ႕ခ်င္၊အန္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ေခါင္းကိုက္၊ေခါင္းမူးျဖစ္နိုင္တယ္။ေသြးယိုျခင္း၊ေလျဖတ္ျဖစ္နိုင္တယ္။ ေလထိုး၊ေလေအာင့္ ရွိမယ္။ အားယုတ္နိုင္တယ္။

New England Journal of Medicineရဲ႕ေလ့လာခ်က္ေတြအရ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၈၇၀၀၀ကို ၈နွစ္ၾကာေလ့လာတဲ့အခါ ဗီတာမင္အီးျဖည့္စြက္ေဆးေတြက နွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းျခင္းကို ေလွ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ ဗီတာမင္အီးသံုးစြဲျခင္းက အေရျပားေရာဂါ၊နွလံုး၊ေသြးတိုး၊ေလျဖတ္ျခင္းကို ကာကြယ္နိုင္တယ္လို႕ ဆိုၾကတယ္။ဒါေပမယ့္ လုိတာထက္ပိုမိုေသာက္သံုးရင္ ဘာေတြဆက္ျဖစ္နိုင္လဲ။ ေလ့လာမႈအခ်ိဳ႕မွာ ဗီတာမင္အီးကို ပံုမွန္ေသာက္သင့္တာထက္ ေရရွည္စြဲေသာက္မိရင္ ေသဆံုးမႈႏႈန္း ပိုျမင့္လာတာ ေတြ႕ရတယ္။ Vitamin Eကို ၁၀နွစ္မက ေရရွည္စြဲေသာက္တဲ့အခါ ေလျဖတ္နိုင္ေခ်ျမွင့္တက္လာတယ္။ ေလ့လာမႈေတြနဲ႕ ဆန္႕က်င္ဖက္ေျပာရရင္ ဒီဘက္နွစ္ေတြမွာ vitamin Eဟာ ပိုလို႕နာမည္ၾကီးလာတယ္။ရာသီေသြး၊ေသြးဆံုးကိုင္လကၡဏာေတြအတြက္လည္း ဗီတာမင္အီးကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ အသံုးခ်လာၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အသားလွေဆး၊ဆံပင္သန္ေဆး၊အစားအစာ၊ေဆးဝါးအခ်ိဳ႕မွာ ဓာတ္တိုးျခင္းကို ကာကြယ္ဖို႕ ထည့္သြင္းလာၾကတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီေန႕ေခတ္မွာ ဗီတာမင္အီးဟာ အမ်ိဳးသမီးေတြ သည္းေျခၾကိဳက္ေဆးတမ်ိဳး ျဖစ္လာခ့့ဲပါတယ္။အသားအေရတင္းရင္း လွပဖို႕၊အေရးအေၾကာင္းကင္းစင္ဖို႕ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႕ သံုးစြဲလာၾကပါတယ္။ 

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး

ရတနာပံုသတင္းစာ(၇.၄.၁၄)