မ်က္စိစြန္ျခင္း

မ်က္စိစြန္တာကို ေႏြရာသီမွာ ေတာ္ေတာ္အျဖစ္မ်ားတယ္။ အဂၤလိပ္လို stye ေခၚပါတယ္။ ေဆးပညာေဝါဟာရကhordeolum လို႔သံုးတယ္။ မ်က္ခြံမွာ အဆီထုတ္တဲ့ဂလင္း(meibomian gland ) ေလးေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒီဂလင္းကမ်က္ရည္ခမ္းေျခာက္မႈကို ကာကြယ္ေပးတယ္။ မ်က္စိစြန္တယ္ဆိုတာ အဆီထုတ္တဲ့ဂလင္းေတြမွာ  ပိုးဝင္လာလို႔ျဖစ္ပါတယ္။ အျဖစ္မ်ားဆံုးက stayphylococcus ဘက္တီးရီးယားပိုး ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးေတြမွာ H. influenzae ပိုးေၾကာင့္လည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ 

မ်က္စိစြန္တာ ႏွစ္မ်ဳိးရွိတယ္။ မ်က္ခြံအတြင္းပိုင္းမွာျဖစ္ရင္ အတြင္းစြန္(internal hordeolum)လို႔ေခၚၿပီး မ်ကိခြံအျပင္မွာျဖစ္ရင္ အျပင္စြန္(external hordeolum) လို႔ေခၚပါတယ္။ မ်က္စိအတြင္းစြန္က အျပင္က လွမ္းၾကည့္ရင္ ေဖာင္းေနမယ္။ ေရာင္ေနမယ္။ မသ္ရင္ အေကာင္တခုခု ကိုက္ထားသလိုပဲ။ မ်က္ခြံကိုလွန္ၾကည့္မွ အထဲက ျပည္နာေလးက္ု ေတြ႕ရတယ္။ အျပင္စြန္က်ေတာ့ ျပည္တည္နာဖုေသးေသးေလးကို မ်က္ေတာင္ထြက္တဲ့ မ်က္ခမ္းစပ္ေနရာမွာ ေတြ႕ႏိုင္တယ္။ မ်က္စိတဖက္မွာျဖစ္ရင္ အျခားတဖက္ကိုလည္း ကူးႏိုင္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏွာေခါင္းကို လက္နဲ႔ကိုင္ၿပီး မ်ကိစိ မေတာ္တဆပြတ္မိသူေတြ ျဖစိႏိုင္တယ္။ မ်က္စိစြန္တဲ့ မ်က္ခြံက နီတာ၊ ရဲတာ၊ ေရာငိတာ၊ နာတာအကုန္ရွိႏိုင္တယ္။ မ်က္စိထဲကို ဖုန္(သို႔မဟုတ္) ပစၥည္းတခုခုဝင္သလို ခံစားရမယ္။ မ်က္စိၾကည့္ရတာ မၾကည္လင္ဘူး။

မ်က္စိစြန္တဲ့အခါ ျပည္တည္နာကို ကိုယ့္သေဘာနဲ႔ကိုယ္ ေဖာက္မပစ္သင့္ဘူး။လုပ္သင့္တာက အပူကပ္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ပိုးသတ္ထားတဲ့အဝတ္စ(gauze)ကို ေရေႏြးထဲစိမ္ၿပီး မ်က္ခြံကို ၁၅ မိနစ္ၾကာ ကပ္ေပးရမယ္။ တရက္က္ု ၃-၅ႀကိမ္ထိ လုပ္ေပးရမယ္။ အမ်ားစုဟာ တပတ္အတြင္း သူ႔ဘာသာေပ်ာက္ကင္းၾကပါတယ္။ ဒီထဲမွာ အျပင္စြန္ျဖစ္တာက်ေတာ့ ကုရပိုခက္တတ္တယ္။အျပင္စြန္မွာ မ်က္စဥ္းေတြက အသံုးမဝင္တာမ်ားတယ္။ သို႔ေသာ္ လိမ္းေဆးေတာ့ လိမ္းႏိုင္တယ္။ မၾကာခဏျဖစ္တတ္ရင္ ပိုးသတ္ေဆး ointment ေတြကို လိမ္းေပးသင့္တယ္။ လိမ္းေဆးထဲမွာneosporin ointment သို႔မဟုတ္ ciprofloxacin ointment ေတြ သံုးရတယ္။ 

ေသာက္ေဆးထဲမွာ cephalexin 500mg တေန႔ ႏွစိႀကိမ္ ေသာက္ေပးႏိုင္တယ္။ စုစုေပါင္း တပတ္ေသာက္ရတယ္။ ပင္နယ္စလင္မတဲ့ရင္ Erythromycin ေသာက္ေဆး ေပးႏိုင္တယ္။ မသက္သာေသးရင္ azithromycin 500mg တေန႔တႀကိမ္ သု႔ိမဟုတ္ levofloxacin 500mg ေန႔စဥ္ေပးႏိုင္တယ္။ မ်ကိေတာင္ထြက္တဲ့ေနရာမွာျဖစ္ရင္ မ်ကိေတာင္ေမႊးနႈတ္ေပးပါ။မ်က္ခြံကို သန္႔စင္ပါ။ ေသာက္ေဆးထဲမွာ သြပ္ဓာတ္(zinc) ပါရင္ ေပ်ာက္ကင္းလြယ္တယ္။

chalazionဆိုတာလည္း ရွိေသးတယ္။ အသံထြက္တဲ့အခါ ခက္ေလဇီယြန္ သို႔မဟုတ္ ရွက္ေလဇီယြန္ လို႔ ဖတ္ရတယ္။ ဒါကေတာ့ အဆီဂလင္းပိတ္ဆို႔ရာကတဆင့္ ဆဲလ္ေသေတြစုပံုၿပီး မ်က္ခြံအတြင္း ျဖစ္တဲ့ အဖုကေလးပါ။ ပိုးဝင္တာ၊ျပည္လံုးဝမရွိဘဲ စမ္းၾကည့္ရင္ အဖုကေလးသာ ရွိမယ္။ နာက်င္တာ၊ေအာင့္တာ မရွိဘူး။ အဖုေၾကာင့္ မ်က္စိၾကည့္ရခက္ႏိုင္ပါတယ္။ မ်က္ခမ္းထက္ မ်က္ခြံအတြင္းပိုင္းမွာ ျဖစ္တာမ်ားတယ္။ မ်က္စိစြန္တာနဲ႔ သေဘာခ်င္းတူေပမယ့္ ျပည္တည္နာမရွိပါ။  ေပ်ာက္ကင္းခ်ိန္ပိုၾကာႏိုင္တယ္။ တလေက်ာ္တဲ့ထိ မသက္သာရင္ ခြဲစိတ္ဖို႔ လိုတတ္ပါတယ္။ 

ဘာေတြလုပ္မလဲ

- မ်က္စိအတြင္းစြန္အတြက္ သန္႔စင္တဲ့ ေရေႏြးဝတ္ ကပ္ပါ။ တခါကပ္ ၁၅ မိနစ္ တေန႔ကို သံုးႀကိမ္-ငါးႀကိမ္ ကပ္ေပးပါ။

- မ်က္စိအျပင္စြန္အတြက္ baby shampoo (ခပ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့) နည္းနည္းယူၿပီး ေရေႏြးတခြက္ထဲထည့္ပါ။ ၿပီးရင္ နားက်ပ္တံသံုးၿပီး မ်က္ခြံကို သန္႔စင္ပါ။ တရက္က္ို သံုးႀကိမ္လုပ္ပါ။baby shampoo အမ်ားစုမွာ sodium trideceth sulfate ပါေလ့ရွိတယ္။ သူက အေပ်ာ့စား သန္႔စင္ေဆးတမ်ဳိးျဖစ္လို႔ မ်က္ခြံကို မထိခိုက္ေစႏိုင္ပါဘူး။

-မ်က္စိ နာက်င္၊ကိုက္ခဲတာရွိရင္ ibuprofenလို အကိုက္ခဲေပ်ာက္ေဆးတမ်ဳိးမ်ဳိးေသာက္ႏိုင္တယ္။

- မ်က္စိစြန္စဥ္ မ်က္လံုးကို လက္နဲ႔ ကိုင္တြယ္ ပြတ္သပ္တာ လံုးဝမလုပ္ပါနဲ႔။ လက္ကို ပိုးသတ္ေဆးဆပ္ျပာတခုခုနဲ႔ေသခ်ာေဆးပါ။ လက္ကိုင္ပဝါတခုခု သတ္သတ္ထားပါ။

- ျဖစ္ေနစဥ္ မ်က္ကပ္မွန္တပ္တာ တပတ္တိတိေရွာင္သင့္တယ္။ မိန္းကေလးေတြအေနနဲ မိတ္ကပ္၊ eye liner  မသံုးစြဲသင့္ပါ

သံုးရက္ၾကာတဲ့ထိမ်က္စိစြန္တာ မသက္သာရင္ ဆရာဝန္နဲ႔ျပသင့္ပါတယ္။

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး

၂၀.၅.၁၇