Wednesday, July 2, 2014

ကိုယ္ဝန္ရွိ၊မရွိ ဆီးစစ္ၾကည့္

ဆရာ 
သမီးတိုင္ပင္စရာေလးရွိလို႕ပါ။ သမီးတို႕ လက္ထပ္ထားတာ ၃လေလာက္ ရွိပါျပီ။ ကေလးလိုခ်င္လို႕ ဘာေဆးမွ မသံုးပါဘူး။ အခုခ်ိန္ထိကေလးမရေသးပါဘူး။ ေန႕စဥ္ ရနိုးနဲ႕ ဆီးစစ္ၾကည့္တာ ခဏခဏပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ တလိုင္းပဲျပေနပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုတေလာ ဗိုက္နဲနဲနာသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ မနက္ဆိုရင္ ပ်ိဳ႕ခ်င္သလိုေနတာမ်ိဳးျဖစ္တာ ၃ရက္ေလာက္ ရွိပါျပီ။ သမီးကိုယ္သမီး ကိုယ္ဝန္ရွိတယ္လို႕ ခံစားရလို႕ပါ။ ဒါေပမယ့္ တလိုင္းပဲျပေနတုန္းပါ။ ဆီးစစ္တံေတြက တကယ္ေကာ မွန္ကန္ရဲ႕လား ဆရာ။ 


ဆီးစစ္တယ္ဆိုတာ hCGေဟာ္မုန္းကို စမ္းသပ္တာျဖစ္ပါတယ္။ နားလည္လြယ္ေအာင္ အရင္ရွင္းရရင္ သေႏၶေအာင္တဲ့သားေလာင္းက သားအိမ္မွာ သြားတြယ္ကပ္တဲ့ျဖစ္စဥ္ ျဖစ္တာကို implantation လို႕ ေခၚပါတယ္။ pregnancy ကိုယ္ဝန္စရေနျပီလို႕ သတ္မွတ္ပါတယ္။ သားအိမ္မွာ စတင္တြယ္ကပ္တာနဲ႕ အခ်င္းက hCG(Human Chorionic Gonadotropin)ေဟာ္မုန္းတမ်ိဳးကို ထုတ္ေပးပါတယ္။ သူ႕ကို pregnancy hormoneလို႕လည္း ေခၚတယ္။ ဒီေဟာ္မုန္းက ကိုယ္ဝန္ရျပီး ၇-၁၀ရက္ေလာက္ဆို ေသြးေၾကာထဲမွာ စတင္စမ္းသပ္လို႕ရတယ္။ ဆီးထဲမွာ ၁၀-၁၄ရက္ဆို hCGကို ေတြ႕နိုင္ျပီ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဆီးစစ္တယ္ဆိုတာ hCGေဟာ္မုန္း ပါဝင္သလားစစ္တာပါ။ hCG 5mIU/ml ထက္နည္းရင္ ကိုယ္ဝန္မရွိဘူး။ အကယ္၍ ဆီးထဲမွာ ပါဝင္မႈဟာ 25 mIU/mlထက္မ်ားရင္ လိုင္းနွစ္ေၾကာင္းေပၚပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ ကိုယ္ဝန္ရွိေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ test တခုနဲ႕ တခုကြာျခားနိုင္တယ္။ ေသခ်ာေအာင္ နွစ္ၾကိမ္၊သံုးၾကိမ္စစ္ၾကည့္သင့္တယ္။ အကယ္၍ လိုင္းမေပၚေတာ့ရင္ ကိုယ္ဝန္ပ်က္သြားတာလည္း ျဖစ္နိုင္ျပန္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဆီးစစ္တဲ့အခါ တၾကိမ္မကအခါခါ ေသခ်ာေအာင္ စစ္ေပးသင့္တယ္။ အကယ္၍ ကိုယ္ဝန္စစ္တဲ့လိုင္းက ေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ေလးေပၚလာရင္ ကိုယ္ဝန္ရွိဖို႕မ်ားတယ္။ ေသခ်ာေအာင္ ရက္နည္းနည္း(၂ရက္)ေလာက္ ျခားျပီး ဆက္စစ္သင့္တယ္။ေယဘုယ်အားျဖင့္ အိမ္သံုး test stripေတြ၊test kid ေတြရဲ႕ မွန္ကန္မႈႏႈန္းက ၉၇-၉၉ရာခိုင္ႏႈန္းၾကားမွာ ရွိပါတယ္။

ဆရာဝန္ေတြအေနနဲ႕ ေသခ်ာေအာင္ quantitative hCG test ေခၚတဲ့  beta hCGပမာဏကို ေသြးကေန စစ္တယ္။ ဒီနည္းနဲ႕ ေသြးထဲမွာရွိတဲ့ ေဟာ္မုန္းပမာဏကို သိရွိနိုင္တယ္။ သေႏၶတည္(implantation)ျဖစ္ျပီး ၇ရက္ေလာက္ေနတဲ့အခါ ေသြးတြင္း hCGပမာဏ 10-50mIU/mlၾကား ရွိေနတတ္တယ္။ ကို္ယ္ဝန္ရွိတဲ့အခါ hCGေဟာ္မုန္းက တျဖည္းျဖည္း ဆတိုး တက္ေနတယ္။ beta hCGပမာဏ 1,200 mIU/ml ေအာက္မွာ ၂ရက္တိုင္း ဆတိုး တက္ေနတယ္။ အကယ္၍ ေသြးထဲမွာရွိတဲ့ပမာဏဟာ 1,200 နဲ႕ 6,000 mIU/mlၾကားျဖစ္ရင္ ၃ရက္တိုင္း ဆတိုးတက္ေနတာ ေတြ႕ရမယ္။ 6,000 mIU/ml( ကိုယ္ဝန္ ၆ပတ္)အထက္ျဖစ္ရင္ေတာ့ ၄ရက္တိုင္း ဆတိုးတက္ေနမယ္။ ကိုယ္ဝန္ ၁၀ပတ္ေက်ာ္ရင္ ေဟာ္မုန္း ပမာဏတျဖည္းျဖည္း ျပန္က်လာမယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ အျမင့္ဆံုး ေဟာ္မုန္းပမာဏဟာ 64,600-116,310mIU/mlၾကားမွာ ရွိေနမယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ကိုယ္ဝန္(၈)ပတ္ ေက်ာ္အမ်ိဳးသမီးေတြကို စမ္းၾကည့္တဲ့အခါ ေဟာ္မုန္းပမာဏ 85,560mIU/ml ေက်ာ္ေလာက္ ရွိေနတတ္တယ္။ခက္တာက ပံုမွန္ကို္ယ္ဝန္ေတြမွာေတာင္  ေဟာ္မုန္းပမာဏကြာျခားမႈက အဆ(၂၀)ထိ ရွိနိုင္တယ္။ 

ကိုယ္ဝန္မရွိပဲ နွစ္လိုင္းေပၚျခင္း
၁။တခါတရံ တျခားေရာဂါေတြေၾကာင့္လဲ hCG ေဟာ္မုန္းတက္နိုင္တယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ သားအိမ္ျပင္ပ သေႏၶတည္တာ၊စပ်စ္သီးသေႏၶတည္တဲ့အခါမ်ိဳး မွာလည္း hCGပမာဏ မ်ားေနနိုင္တယ္။ သားအိမ္ျပင္ပသေႏၶတည္တာ(ectopic pregnancy)မွာ ေသြးတြင္း hCGက ပံုမွန္ထက္ နည္းျပီး တျဖည္းျဖည္း တက္ေနတတ္တယ္။ မေသခ်ာရင္ ဆရာဝန္နဲ႕ ျပသရတယ္။ လိုအပ္ရင္ ေသခ်ာေအာင္ ၆ပတ္(တလခြဲ)မွာ USG ရိုက္နိုင္တယ္။ 

၂။မ်ိဳးဥေၾကြေဆးထိုးျပီး ဆီးစစ္ရင္ အေပါင္းျဖစ္တတ္တယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ခ်င္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ မ်ိဳးဥေၾကြဖို႕ hCG injections (Profasi, Pregnyl) ထိုးေပးရတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္။ luteal phaseကိုလည္း ၾကာေစမယ္။ ဒီေဆးထိုးျပီး ၁၄ရက္ေလာက္ေနတဲ့ထိ ေသြးထဲမွာ ေဟာ္မုန္းlevel စစ္လို႕ရေနေသးတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္စစ္ႁကည့္ရင္ မွားျပီး အေပါင္းျပေနတတ္တယ္။ ဒီလိုလူနာမ်ိဳးမွာ quantitative hCGကို ေနာက္တၾကိမ္ ထပ္စစ္ေပးရတယ္။ အကယ္၍ ေဟာ္မုန္းlevel ပိုတက္လာရင္ ကုိယ္ဝန္ရွိေနလို႕ျဖစ္နိုင္တယ္။

၃။တခ်ိဳ႕က ကိုယ္ဝန္ပ်က္ျပီး၊ဖ်က္ျပီး ေသြးစစ္ေတာ့ hCGမ်ားေနတုန္းပဲ။ ဆီးစစ္ၾကည့္ေတာ့လည္း နွစ္လိုင္းေပၚေနလို႕ စိုးရိမ္တတ္ၾကတယ္။  ကိုယ္ဝန္မပ်က္ေသးဘူးလို႕ ယူဆတယ္။ အမွန္က ဆတိုးတက္ေနတဲ့ ေဟာ္မုန္းဟာခ်က္ခ်င္း ျပန္မက်ေသးလို႕ ေသြးထဲမွာ ေတြ႕ေနရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ရွိေနေသးလို႕ မဟုတ္ပါ။ ဒီအတြက္ ဆရာဝန္နဲ့တိုင္ပင္ျပီး အက္ထရာေဆာင္း ရုိက္ၾကည့္နိုင္ပါတယ္။ 

အထက္ပါ အခ်က္ေတြကလြဲရင္ ဆီးစစ္တံေတြက မွန္ကန္ၾကတာမ်ားတယ္။ အၾကံျပဳခ်င္တာက ၁၀၀တန္ test strip ေတြထက္စာရင္ ေစ်းပိုေပးရတဲ့ cassette type test kit ေတြနဲ႕ ဆီးစစ္တာ ပိုေကာင္းတယ္။ 

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး
၁.၇.၁၄

No comments:

Post a Comment