Wednesday, April 24, 2013

24hour urinary VMA ဆိုတာ

-VMAဆိုတာ Vanillyl Mandelic Acidရဲ႕ အတိုေကာက္ စာလံုးျဖစ္ပါတယ္။
-ပံုမွန္အားျဖင့္ ေက်ာက္ကပ္အထက္ ကပ္လ်က္တည္ရွိတဲ့ အက္ဒရီနယ္ဂလင္း(adrenal gland)ကေန catecholamine  ဆိုတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြထုတ္လုပ္ပါတယ္။
-catecholamine ဆိုတာ dopamine,epinephrine,norepinephrineစတဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြ ကို ေခၚပါတယ္။
-ဇီဝျဖစ္ပ်က္မႈသေဘာအရ ေဟာ္မုန္းေတြဟာလည္း ျပင္ပကိုစြန္႕ထုတ္ဖို႕ ပ်က္ဆီးျပိဳကြဲေပးရပါတယ္။
-အဲလိုျပိဳကြဲျပီး ထြက္လာတဲ့အၾကြင္းအက်န္ပစၥည္းကို  စြန္႕ပစ္ပစၥည္းmetabolite ေခၚပါတယ္။ 
-အသံုးမဝင္တဲ့ metaboliteပစၥည္းေတြကို ဆီးထဲကတဆင့္ စြန္႕ထုတ္ျပစ္ရတယ္။

ဘယ္လိုပစၥည္းေတြ ဆီးထဲကေန စြန္႕ထုတ္ပစ္သလဲ။
-dopamineကေန homovanillic acid(HVA)အျဖစ္ ေျပာင္းလဲျပီး စြန္႕ထုတ္တယ္။
-epinephrine ကတဆင့္ metanephrine နဲ႕ VMAအျဖစ္ ျပိဳကြဲသြားတယ္။
-norepinephrine ကေန normetanephrine နဲ႕ VMAအျဖစ္ ျပိဳကြဲမယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ VMAဆိုတာ epinephrine နဲ႕ norepinephrine ေတြ ျပိဳကြဲမႈက ထြက္လာတဲ့ စြန္႕ပစ္ပစၥည္း တမ်ိဳးပါပဲ။

ေဆးပညာအရ ဆီးထဲမွာရွိတဲ့ VMAပမာဏ စစ္ျခင္းေၾကာင့္ ဘာေတြသိနိုင္သလဲ။
-catecholamine ေဟာ္မုန္းထုတ္ေနတဲ့ အလံုးအက်ိတ္ ရွိ၊မရွိ သိနိုင္တယ္။
-ဒီလိုေရာဂါေတြ ေဆးကုသတဲ့အခါ response တံု႕ျပန္မႈေကာင္း၊မေကာင္း သိရွိနိုင္တယ္။ ေဆးကုသမႈထိေရာက္ရင္ VMAပမာဏ နည္းလာလိမ့္မယ္။

အဓိကအသံုးဝင္တဲ့ ေရာဂါ နွစ္မ်ိဳးက 
၁။neuroblastoma အာရံုေၾကာကင္ဆာ
၂။pheochromocytomaေခၚတဲ့ အက္ဒရီနယ္အက်ိတ္
စတာေတြကို သိရွိနိုင္တယ္။
ဒီလိုေရာဂါေတြရွိ၊မရွိသိေစဖို႕နဲ႕ ကုသမႈ ထိေရာက္ေစဖို႕ ၂၄နာရီအတြင္း သြားတဲ့ဆီးေတြကို စုေပါင္းသိမ္းဆည္းျပီး ပမာဏကို တိုင္းတာရတယ္။ ၂၄နာရီဆိုတာ မနက္ပိုင္းသြားတဲ့ ဆီးကေန ေနာက္ေန႕မနက္ပိုင္းအထိ သြားတဲ့ဆီးေတြကို စုေပါင္းသိမ္းဆည္းျပီး စစ္ေဆးရတာမ်ိဳးကို ေခၚပါတယ္။collectionလုပ္တဲ့အခါ sterile containerသီးသန္႕မွာ သိမ္းဆည္းရတယ္။ ေအးတဲ့ပတ္ဝန္းက်င္မွာ သိမ္းဆည္းေပးရတယ္။

Normal value of 24hr urinary VMA
ပံုမွန္အားျဖင့္ ဆီးထဲမွာ 2-7mg/24hr ရွိပါတယ္။ 

သတိထားသင့္တာက ေရာဂါေသခ်ာေစဖို႕ VMAတင္မကပဲ အျခား ဆီးထဲမွာပါဝင္တဲ့ metabolite(catecholamine,metanephrine)ေတြနဲ႕ ခ်ိန္ဆရေသးတယ္။ေက်ာက္ကပ္ေကာင္း၊မေကာင္းသိေစဖို႕ creatinine clearance ဆိုတာေတြပါ စစ္ေဆးဖို႕လိုအပ္ျပန္တယ္။VMAအတြက္ ဆီးစစ္ခ ျမန္မာေငြ ၁၅၀၀၀ေလာက္ က်နိုင္တယ္။ 

ဆီးမစစ္ခင္ ဘာေတြ ေရွာင္ထားသင့္လဲ။
-ေလ့က်င့္ခန္းျပင္းျပင္းထန္ထန္ လုပ္တာ၊
-ေကာ္ဖီ၊လက္ဖက္ရည္ေသာက္တာ၊
-အရက္၊ဘီယာ၊ဝိုင္ ေသာက္တာ၊
-ငွက္ေပ်ာသီး၊အခြံမာသီး၊လိေမၼာ္သီးစားတာ၊
-vanillaပါတဲ့အရည္ေသာက္တာေတြ
ေရွာင္ၾကဥ္သင့္တယ္။အထက္ပါအခ်က္ေတြဟာ ဆီးအေျဖကို ေျပာင္းလဲေစနုိင္ပါတယ္။

ေဒါက္တာ ေအးမင္းထူး
၂၅.၄.၁၃




No comments:

Post a Comment